aż
Słownik włosko-polski PWN
a 
(przed spółgłoską), ad (przed samogłoską) praep
(przed spółgłoską), ad (przed samogłoską) praep
1. (+ rzeczownik)
(kierunek) do
vado a Roma jadę do Rzymu
(miejsce) w
sono a Roma jestem w Rzymie
(jakość) w
quaderno a righe zeszyt w linię
(komu, czemu)do la lettera a Maria daję list Marii
(pora) na
a primavera na wiosnę
(jednostka czasu) na, w
cento chilometri all’ora 100 km na godzinę
due volte al mese dwa razy w miesiącu
(sposób)
a mano ręcznie
a piedi pieszo
(wiek)a vent’anni mając dwadzieścia lat
(cena) po
a dieci euro il chilo po 10 euro za kilo
(powód)si spaventa al temporale boi się burzy
2. (+ czasownik)
(cel)vado a comprare il pane idę kupić chleb
(przyczyna)a vederlo na jego widok
mano f
f ręka
a mano ręcznie
di seconda mano używany
mani in alto! ręce do góry!
(w wyrażeniach)
dare una mano a qu pomóc komuś
fuori mano odległy, niedostępny
man mano che..., a mano a mano che... w miarę jak...
mettere
1. vt
położyć, postawić
mettere qc al suo posto odłożyć na miejsce
stai attento a dove metti i piedi patrz pod nogi
włożyć (ubranie)
przykleić (znaczek)
zawiesić (firanki)
poświęcić
ho messo un’ora per... zabrało mi godzinę...
założyć
(w wyrażeniach)
mettere a frutto wykorzystać
mettere al corrente poinformować
mettere al mondo wydać na świat
mettere alla porta wyrzucić za drzwi
mettere alla prova poddać próbie
mettere in chiaro wyjaśnić
mettere in moto uruchomić
mettere radici zapuścić korzenie
2. mettersi vr
ułożyć się
mettersi seduto/sdraiato usiąść/położyć się
mettersi in cammino wyruszyć w drogę
mettersi nei guai wpędzić się w kłopoty
zacząć
mettersi a leggere/a scrivere zacząć czytać/pisać
prendere
1. vt
wziąć
prendere un milione al mese zarabiać milion miesięcznie
prendere un pesce złowić rybę
prendere il sole opalać się
złapać
prendere il pallone złapać piłkę
zabrać, ukraść
iść (po coś/kogoś)
andare a prendere il pane/il giornale iść po chleb/po gazetę
prendere il bambino a scuola odebrać dziecko ze szkoły
iść, jechać
prendere il treno/la macchina pojechać pociągiem/samochodem
zjeść, wypić, zamówić (w restauracji)
prendere un caffè wypić kawę
che cosa prendi? co zamawiasz?
prendere una medicina zażyć lekarstwo
(w wyrażeniach)
prendere in giro qu żartować z kogoś
prendere parte a qc wziąć udział w czymś
prendersela con qu mieć komuś za złe
che ti prende? co cię ugryzło?
2. vi skierować się
prendere a sinistra skręcić w lewo
la colla ha preso klej trzyma
la pianta ha preso roślina się przyjęła
venire vi
vi przyjść, przyjechać
vieni da me? przyjdziesz do mnie?
venire a piedi przyjść pieszo
venire a trovare odwiedzić
venire a prendere przyjść po kogoś
pójść, pojechać
nadejść
pochodzić, przybywać
da dove vieni? skąd jesteś?
przen udać się, wyjść
(w wyrażeniach)
venire alle mani pobić się
venire a sapere dowiedzieć się
venire in mente przyjść do głowy
lungo
1. adj
długi
lungo cinque metri długi na 5 metrów
wysoki (o osobie)
powolny
essere lungo a fare qc robić coś powoli
rozwodniony (napój)
caffè lungo duża słaba kawa
(w wyrażeniach)
a lungo andare na dłuższą metę
a lungo termine długoterminowy
2. praep
wzdłuż
podczas
3. m długość
metà f inv połowa
f inv połowa
a metà strada w połowie drogi
a metà prezzo za pół ceny
dire le cose a metà nie powiedzieć wszystkiego
posto m
m miejsce
posti in piedi/a sedere miejsca stojące/siedzące
cedere il posto a qu ustąpić komuś miejsca
classificarsi al primo posto zająć pierwsze miejsce
è libero il posto? czy to miejsce jest wolne?
il posto è prenotato/occupato miejsce jest zarezerwowane/zajęte
al posto di... zamiast (czegoś)
a posto w porządku
miejsce pracy, zatrudnienie
cercare un posto di lavoro szukać pracy
stanowisko
un posto di responsabilità odpowiedzialne stanowisko
miejsce, miejscowość
è un bel posto to ładny zakątek
woj posto di blocco posterunek kontrolny, blokada policyjna
termine m
m koniec
portare a termine skończyć
termin
a breve termine krótkoterminowy
a lungo termine długoterminowy
entro il termine stabilito w terminie
wyraz, termin
termine tecnico termin techniczny
in altri termini innymi słowy
tratto m
m kreska
fragment, urywek (opowiadania)
odcinek, kawałek
a tratti chwilami, miejscami
a un tratto, d’un tratto, tutto a un tratto nagle
rysy (twarzy)
addosso
1. adv na sobie
avere un cappotto addosso mieć na sobie płaszcz
stare addosso a qu siedzieć komuś na karku
2. praep addosso a qc na coś, na czymś
l’uno addosso all’altro jeden na drugim
agio [’aʤo ] m swoboda, wygoda
] m swoboda, wygoda
essere a proprio agio czuć się swobodnie
mettersi a proprio agio rozgościć się
avere1 vt
vt mieć, posiadać (qc – coś)
otrzymać
kupić
(w wyrażeniach)
avere a che fare con qu mieć z kimś do czynienia
avercela con qu mieć pretensję do kogoś
avere fretta spieszyć się
avere in vista qc mieć coś na oku
avere luogo odbyć się
non ha niente a che fare con... to nie ma nic wspólnego z...
caso [k ] m
] m przypadek
a caso na chybił trafił
in ogni caso w każdym razie
fare caso a qc zważać na coś
caso mai ewentualnie
wydarzenie, historia
med przypadek
caso di emergenza nagły wypadek
causa [k ] f
] f przyczyna
a causa di qc z powodu czegoś
prawn proces
intentare causa a qu wytoczyć komuś proces
curvare [k ]
]
1. vt zgiąć, pochylić
curvare a destra/a sinistra skręcić w prawo/w lewo
2. curvarsi vr
zgiąć się, pochylić się
zgarbić się
dare
1. vt
dać, podać (qc a qu – coś komuś)
dammelo daj mi to
dare a intendere dać do zrozumienia
(w wyrażeniach)
dare alla testa uderzyć do głowy
dare aria przewietrzyć
dare del tu/del lei a qu być z kimś na „ty”/„pan”
dare fastidio przeszkadzać
dare il benvenuto witać
dare nell’occhio rzucać się w oczy
dare torto nie przyznać racji
dare una mano pomóc
dare un compito powierzyć zadanie
dare un esame zdawać egzamin
uderzyć (in qc – w coś), wpaść (na coś)
2. darsi vr
dawać sobie (wzajemnie)
darsi un bacio pocałować się
poświęcić się, oddać się (a qc – czemuś)
darsi al vizio wpaść w nałóg
podać się (per qu – za kogoś)
darsi per vinto poddać się
può darsi być może
dispetto m złośliwość, brzydki kawał
m złośliwość, brzydki kawał
fare un dispetto a qu zrobić komuś na złość
a dispetto di qc na przekór czemuś
fermare
1. vt
zatrzymać (taksówkę, podejrzanego)
stanąć
il treno ferma a... pociąg staje w...
2. fermarsi vr zatrzymać się, stanąć
mi fermo a Roma zatrzymam się w Rzymie
