ten
Słownik polsko-włoski PWN
ten
1. adj questo, questa
ten kraj i to miasto questo paese e questa città
ten sam lo stesso, medesimo
ta sama osoba la medesima persona
w tym samym czasie nello stesso tempo, nel frattempo
tym razem questa volta
2. pron questo, questo qui
wezmę ten prendo questo qui
ten kto to zrobił chi l’ha fatto
to
1. pron ciò, questo
to prawda è vero
co to jest? che cosa è?
jak to? ma come (mai)?
i co z tego? e con ciò?
to znaczy cioè, ovvero
2. conj
(w zdaniach warunkowych) se
nie zjesz, to nie wyjdziesz se non finisci di mangiare non esci
(w zdaniach wynikowych) allora, perciò
ci1
1. adj quelli (odmienia się jak rodzajnik określony)
ci ludzie quella gente
ci kuzyni quei cugini
2. pron quelli, quelli lì
napisałem, a ci się nie odezwali ho scritto e quelli lì non hanno risposto
ci2 pron
ti
przysłał ci kartkę ti ha mandato una cartolina
(przed innym zaimkiem) te
mówiłem ci! te l’ho detto!
jak
1. adv
come
jak zawsze come sempre
jak to jest, że... com’è che...
jak to się robi? come si fa?
jak to się stało, że przyszedłeś? come mai sei venuto?
jak to? come mai?
jak to! ma come
(w wyrażeniach)
jak gdyby come se
jak gdyby nigdy nic come se niente fosse
czuj się jak u siebie fai come se fossi a casa tua
zrób tak jak on fa come lui
jest tak, jak mówiłeś è come hai detto tu
2. conj
(gdy) come, appena
jak tylko przyjedziesz, zadzwoń appena arrivi, telefona
(jeśli) se
jak będzie jakiś problem, zadzwoń chiama se c’è qualche problema
(w porównaniach) come, quanto
blady jak płótno pallido come un cencio
jest biedny jak ja è povero come me
3. part
jak najszybciej il più presto possibile
jak najlepiej/najgorzej il meglio/peggio possibile
(w wykrzyknikach)
jak dobrze! che fortuna!
jak to miło z twojej strony! come sei gentile!
jak fajnie! che bello!
jak tu przyjemnie! come si sta bene qui!
kto
1. pron inter chi
kto to? chi è?
kto to wie chi lo sa
kim pan jest? chi è Lei?
kogo szukasz? chi stai cercando?
komu to powiesz? a chi lo dirai?
2. pron indef
chi
kto nie pracuje, ten nie je chi non lavora, non mangia
mało kto wie, że... pochi sanno che...
(w formach przyimkowych)
do kogo piszesz? a chi stai scrivendo?
od kogo to dostałeś? chi te l’ha dato?
o kim mówisz? di chi stai parlando?
u kogo mieszkasz? da chi abiti?
z kim pracujesz? con chi lavori?
sam adj
(samotny) solo
sam na sam a quattr’occhi
ten sam lo stesso
ciągle ten sam sempre il solito
ciągle tak samo sempre uguale
ciągle to samo! è la solita routine!
to nie to samo non è lo stesso
(dla podkreślenia)
ja sam io stesso
na samym końcu alla fine
w samą porę a proposito
aby
1. conj
(wyraża cel) affinché, perché (+ tryb łączący)
mówię ci to, abyś wszystko zrozumiał te lo dico affinché tu capisca tutto
con lo scopo di (+ bezokolicznik)
przyszedłem, aby ci to powiedzieć sono venuto per dirtelo
(wyraża skutek)zbyt..., aby troppo...per
(w dopełnieniu) che
chciałbym, aby... vorrei che...
2. part czy aby jest świeży? sarà fresco?
im
1. pron pers
gli
dałem im prezent gli ho dato un regalo
powiedz im to diglielo
(w formie mocnej) loro
powiem to im, nie wam lo dirò a loro, non a voi
2. adv
im..., tym quanto... tanto
im więcej, tym lepiej più è meglio è
który
1. pron
(w pytaniach) quale
który/która ci się podoba? quale ti piace?
którą/którego chcesz? quale vuoi?
(w zdaniach względnych) che (nieodmienny, jako podmiot i dopełnienie)
człowiek, którego widzisz/poznałeś l’uomo che vedi/che hai conosciuto
ten, który... quello che...
ci, którzy... quelli che...
(w pozostałych funkcjach) cui (nieodmienny), il/la quale, i/le quali
człowiek, z którym rozmawiałem l’uomo con cui/con il quale ho parlato
2. adj (w pytaniach) che, quale
która to godzina? che ore sono?
co
1. pron che, che cosa
co?, co takiego? che cosa?
co ci jest? che hai?
co ty mówisz/robisz! ma che dici/fai!
no i co?, i co dalej? e allora?
na/po co ci to? a che ti serve?
2. part
ogni
co dwa dni ogni due giorni
pot (w wykrzyknikach) che
co za typ! che tipo!
dać, dawać v dare (coś komuś – qc a qu)
daj mi to dammelo
dać/wać sobie prezenty farsi dei regali
przen dam ci znać ti farò sapere
(pozwolić)dać się złapać farsi prendere
(nieosobowo)jeśli się da se possibile
tego się nie da zrobić non è fattibile
przez praep
(przestrzeń) per, attraverso
jechać przez Austrię/park passare per l’Austria/per il parco
przez dziurkę od klucza attraverso il buco della serratura
patrzeć przez okno guardare dalla finestra
(czas) per
pracować przez (cały) miesiąc lavorare per un mese
(powód) per
to przez ciebie è per colpa tua
to przez ten deszcz è per la pioggia
(sposób) per
mówić przez telefon parlare al telefono
(dopełnienie czasownika w stronie biernej) da
aresztowany przez policję arrestato dalla polizia
bardziej adv più, di più, maggiormente
coraz bardziej sempre più
tym bardziej, że tanto più che
musisz bardziej się starać devi applicarti maggiormente/di più
im bardziej ..., tym ... più ... più ...
chwila f attimo, momento, istante m
za chwilę fra un attimo
chwilami a tratti
przed chwilą wyszedł è appena uscito
wrócę za chwilę torno fra un momento
wyszedł na chwilę è uscito per un momento
zrób to w tej chwili fallo subito
dobrze adv bene
całkiem dobrze benino
dobrze odpowiedzieć rispondere giusto
dobrze ci w tej sukni il vestito ti sta bene
dobrze! bene!, va bene!
dotyczyć v
interessare, riguardare (kogoś – qu)
to dotyczy wszystkich questo interessa tutti
to mnie nie dotyczy non mi riguarda
trattare (czegoś – di qc), essere relativo (a qc)
ile
1. pron, inter quanto
ile płacę? quanto spendo?, quanto pago?
ile to kosztuje? quanto costa?
2. adj, inter quanto, quanta, quanti, quante
ile chcesz makaronu? quanta pasta prendi?
ile masz dzieci? quanti figli hai?
3. pron
o ile wiem per quanto io sappia
o ile to możliwe se (è) possibile
ile..., tyle ... quanto... tanto
ile osób, tyle zdań quante persone tante opinioni
o ile więcej pracy, o tyle więcej pieniędzy quanto più lavoro, tanto più denaro
4. conj
o ile nie purché (+ tryb łączący)
o ile tylko sempre che (+ tryb łączący)
o ile tylko zechcesz, będziemy mogli wyjść sempre che tu lo voglia, potremmo uscire
jaki
1. adj
(w pytaniach) che, quale
(w wykrzyknikach) come, quanto (+ przymiotnik), che (+ rzeczownik)
jaki ładny! com’e carino!
jaki jesteś miły! come sei gentile!
jaki to problem? qual’è il problema?
jaka nuda! che noia!
2. adj indef
jaki bądź qualsiasi, qualunque
wezmę byle jaką pracę prendo qualsiasi lavoro
ta praca jest byle jaka è un lavoro da poco
3. pron che
owoce, jakie kupiłeś la frutta che hai comprato
jaki ojciec, taki syn tale padre, tale figlio
jasny adj
chiaro, luminoso
jasne światło una luce intensa
(kolor) chiaro, pallido
jasnozielony verde chiaro/pallido
(jednoznaczny) chiaro, ovvio
czy to jasne? è chiaro?, mi sono spiegato?
to jasne, że... è ovvio che...
teraz wszystko jest jasne ora tutto si spiega
