były
Słownik polsko-włoski PWN
były adj ex
były minister il già ministro, l’ex-ministro
bądź conj o, oppure
ten bądź tamten questo oppure quello
gdzie bądź dove capita
by
1. part
(w trybie warunkowym)ja bym poszedł ci sarei andato
co byś zrobił? che cosa avresti fatto?
2. conj zob. → aby
być v
essere
jestem Polakiem/inżynierem sono polacco/ingegnere
być na przedstawieniu assistere a uno spettacolo
stare
być w domu/w łóżku stare a casa/a letto
(w wyrażeniach)
która jest godzina? – jest trzecia – che ora è? – sono le tre
jak to jest, że... com’è che...
niech tak będzie e così sia
jestem! eccomi!
gdzież ty byłeś? dove sei stato?
jestem w trakcie jedzenia sto mangiando
winny adj
colpevole (czegoś – di qc)
(dłużny) debitore
być winnym komuś pieniądze dovere soldi a qu
ile jestem panu winny? quanto Le devo?
powinien v dovrebbe
gdyby conj
(hipoteza) se (+ tryb łączący)
gdyby chciał, to by mógł se volesse potrebbe farlo
gdyby przypadkiem przyszedł caso mai arrivasse
jak gdyby come se
jak gdyby nigdy nic come se nulla fosse
(żal) se (+ tryb łączący)
gdybym wiedział! se lo avessi saputo!
gdyby tak można było wyjechać! se si potesse partire!
przewidzieć, przewidywać v
prevedere (coś – qc)
któż by przewidział, że... chi avrebbe detto che...
to można było przewidzieć era prevedibile
(założyć) contare, avere l’intenzione (coś zrobić – di fare qc)
przewiduję, że przyjadę conto di venire
cicho adv
a bassa voce, piano
mów ciszej parla più piano
radio gra cicho la radio è a basso volume
(w milczeniu) silenziosamente, in silenzio
bądź cicho! sta zitto!
było cicho tutto era tranquillo
jak
1. adv
come
jak zawsze come sempre
jak to jest, że... com’è che...
jak to się robi? come si fa?
jak to się stało, że przyszedłeś? come mai sei venuto?
jak to? come mai?
jak to! ma come
(w wyrażeniach)
jak gdyby come se
jak gdyby nigdy nic come se niente fosse
czuj się jak u siebie fai come se fossi a casa tua
zrób tak jak on fa come lui
jest tak, jak mówiłeś è come hai detto tu
2. conj
(gdy) come, appena
jak tylko przyjedziesz, zadzwoń appena arrivi, telefona
(jeśli) se
jak będzie jakiś problem, zadzwoń chiama se c’è qualche problema
(w porównaniach) come, quanto
blady jak płótno pallido come un cencio
jest biedny jak ja è povero come me
3. part
jak najszybciej il più presto possibile
jak najlepiej/najgorzej il meglio/peggio possibile
(w wykrzyknikach)
jak dobrze! che fortuna!
jak to miło z twojej strony! come sei gentile!
jak fajnie! che bello!
jak tu przyjemnie! come si sta bene qui!
raz
1. m
volta f
dwa razy dziennie due volte al giorno
dwa razy tyle il doppio
tym razem stavolta, per questa volta
przeczytaj jeszcze raz rileggi
(przypadek) caso m , volta f
w każdym razie in ogni caso, (tak czy inaczej) in fin dei conti
w takim razie allora
od razu subito
w razie gdyby... nell’ipotesi/nell’eventualità che...
w razie potrzeby in caso di bisogno
(cios) colpo m
mat dwa razy dwa jest cztery due per due fanno quattro
2. adv una volta
był sobie raz król c’era una volta un re
ekstra adj pot extra inv
to było naprawdę ekstra! era veramente fantastico!
jaki
1. adj
(w pytaniach) che, quale
(w wykrzyknikach) come, quanto (+ przymiotnik), che (+ rzeczownik)
jaki ładny! com’e carino!
jaki jesteś miły! come sei gentile!
jaki to problem? qual’è il problema?
jaka nuda! che noia!
2. adj indef
jaki bądź qualsiasi, qualunque
wezmę byle jaką pracę prendo qualsiasi lavoro
ta praca jest byle jaka è un lavoro da poco
3. pron che
owoce, jakie kupiłeś la frutta che hai comprato
jaki ojciec, taki syn tale padre, tale figlio
mało adv
poco
mało zostało è rimasto poco
(+ rzeczownik)mało osób poche persone
(+ przymiotnik)mało ważny poco importante
mało wart di poco valore, poco buono
(+ czasownik)mało je/śpi mangia/dorme poco
(w wyrażeniach)
mało kto wie pochi sanno che...
jakby było mało! come se non bastasse!
o mało co per poco
miejsce n
posto, luogo m
miejsca stojące/siedzące posti in piedi/a sedere
(przy stole) capotavola m
miejsce urodzenia luogo di nascita
miejsce zamieszkania domicilio m
miejscami a tratti
(w lokalu, środkach komunikacji) posto m
czy to miejsce jest wolne? e libero il posto?
miejsce jest zarezerwowane/zajete il posto è prenotato/occupato
brak wolnych miejsc completo, tutto esaurito
(przestrzeń) posto, spazio m
zajmować zbyt dużo/mało miejsca occupare troppo/poco spazio
zrobić miejsce na coś fare posto per qc
nie ma miejsca non c’è il posto
(miejscowość) posto, sito m
(w klasyfikacji) posto m
zająć pierwsze miejsce classificarsi al primo posto, classificarsi primo
(cel)
przybyć na miejsce arrivare a destinazione
do tego miejsca fin lì
jesteśmy na miejscu! eccoci arrivati!
zobaczymy na miejscu vedremo sul posto
na miejsce! (do psa) va’a cuccia!
(w piśmie)w miejscu in sede
w miejsce kogoś in vece di qu
miły adj
(o osobie) carino, gentile
być miłym dla kogoś essere gentile con qu
(przyjemny) piacevole, gradevole, carino
(zwrot grzecznościowy)
czy byłby pan tak miły i zamknął drzwi? potrebbe gentilmente chiudere la porta?
bądź tak miły fammi il piacere di...
nie adv
(w połączeniu z czasownikiem) non
nie podoba mi się non mi piace
nie przyjdę non vengo
nie ma nikogo non c’è nessuno
(jako równoważnik zdania) no
dziękuję, nie grazie, no
nie, nie przyjdę no, non vengo
tak, czy nie? sì o no?
chyba nie penso di no
czemu nie? perché no?
absolutnie nie assolutamente no, per niente, niente affatto
(w pytaniu)nie?, czy nie? no?
to było ładne przyjęcie, czyż nie? è stata una bella festa, no?
ależ nie! (niente) affatto
ale
1. conj ma, però, bensì, comunque
pada, ale nie jest zimno piove, ma non fa freddo
nie zgadzam się, ale to ty decydujesz non sono d’accordo, comunque decidi tu
2. part che, come
ale ładny! che bello
ale jesteś miły come sei gentile!
chłodno adv fresco, freddo
jest chłodno fa fresco
jest mi chłodno ho freddo
chory
1. adj malato (na coś – di qc), ammalato
jestem chory sono malato
jest chory na grypę ha un’influenza
chory psychicznie malato mentale/di mente
obłożnie chory degente
2. m malato m
