e
Słownik włosko-polski PWN
e 
conj
conj i, oraz
io e lui ja i on
e allora? i co?
a
promette e non mantiene obiecuje, a nie dotrzymuje
(dla podkreślenia)e va bene! no już dobrze!
stato m
m stan
stato d’animo stan ducha, nastrój
ekon essere in stato di fallimento zbankrutować
pozycja, sytuacja (społeczna)
prawn stato civile stan cywilny
państwo
polit stato democratico państwo demokratyczne
capo dello stato głowa państwa
essere
1. vi
być
sono Paolo, sono polacco, sono ingegnere nazywam się Paweł, jestem Polakiem, jestem inżynierem
(w wyrażeniach)
– che ora è? – sono le 3 – która godzina? – jest trzecia
com’è che... jak to się dzieje, że...
è un anno che non lo vedo nie widziałem go od roku
quant’è? ile płacę?
sarà być może
sia che... sia czy.., czy
sono subito da lei już idę
esserci; c’è un problema jest pewien problem
il direttore non c’e dyrektora nie ma
przen ci sono! mam!, zrozumiałem!
(w połączeniu z przyimkami)
esser di qu należeć do kogoś
esser per qc/qu być za czymś/kimś
esser senza qc nie mieć czegoś
(służy do tworzenia czasów złożonych)
sono partito wyjechałem
è morto umarł
2. m istota
gli esseri umani ludzie
sia...sia , sia...che conj
, sia...che conj zarówno..., jak...
tak..., jak...
i... i...
sia...sia lui sia...sia lei tak on, jak ona
neanche [ne’anke ]
]
1. adv
nawet (nie), w ogóle
non ci penso neanche nawet o tym nie myślę
ani
non è bravo e non è neanche simpatico nie jest zdolny, ani też nie jest miły
2. conj też nie, także nie
posto m
m miejsce
posti in piedi/a sedere miejsca stojące/siedzące
cedere il posto a qu ustąpić komuś miejsca
classificarsi al primo posto zająć pierwsze miejsce
è libero il posto? czy to miejsce jest wolne?
il posto è prenotato/occupato miejsce jest zarezerwowane/zajęte
al posto di... zamiast (czegoś)
a posto w porządku
miejsce pracy, zatrudnienie
cercare un posto di lavoro szukać pracy
stanowisko
un posto di responsabilità odpowiedzialne stanowisko
miejsce, miejscowość
è un bel posto to ładny zakątek
woj posto di blocco posterunek kontrolny, blokada policyjna
tutto
1. adj indef
cały
tutto il giorno cały dzień
tutti wszyscy
tutti gli uomini wszyscy ludzie
każdy
a tutte le ore o każdej porze
cały
è tutto bagnato jest cały mokry
2. pron indef
wszyscy
wszystko
tutto è a posto wszystko jest w porządku
prima di tutto przede wszystkim
3. adv całkowicie, całkiem, zupełnie
è tutto il contrario jest zupełnie inaczej
4. m całość
in tutto w sumie
no
1. adv
nie
grazie, no nie, dziękuję
dire di no odmówić, zaprzeczyć
pare di no chyba nie
se no inaczej, w przeciwnym razie
sì e no mniej więcej
(w pytaniach) nie?, czyż nie?
è stata una bella festa, no? to było ładne przyjęcie, czyż nie?
2. m odmowa
un no deciso zdecydowana odmowa
tale
1. adj dem taki, podobny
il rumore era tale che... był taki hałas, że...
fa un tale freddo! jest tak zimno!
tale e quale taki sam, identyczny
2. pron dem ten człowiek, ta osoba
è il tale di cui ti parlavo to ten, o którym ci mówiłem
3. adj indef jakiś
4. pron indef jakiś człowiek
che [k ]
]
1. pron int co
che hai? co ci jest?
2. adj int jaki, który
che cosa? co?
3. adj jaki, ale, co za
che bello! wspaniale!
4. pron co
ma che dici! co ty mówisz!
5. pron rel który
la donna che conosci kobieta, którą znasz
– grazie – non c’è di che – dziękuję – nie ma za co
6. conj
że, żeby
dico che... mówię, że...
gdy, kiedy
ogni volta che za każdym razem gdy
niż
è più facile dire che fare łatwiej powiedzieć, niż zrobić
7. pron indef coś
un non so che coś
non è un gran che to nic takiego
così [k ]
]
1. adv
tak, w ten sposób
è così tak jest
basta così dziękuję, wystarczy
(w wyrażeniach)
così così tak sobie, jako tako
e così via i tak dalej
tak (bardzo)
così caro! tak drogo!
2. adj podobny, taki sam
ho una giacca così mam podobny żakiet
3. conj
così come tak jak
così bravo come te tak dobry jak ty
da praep wprowadza:
praep wprowadza: (sprawcę, narzędzie) przez
è stato ucciso dal bandita został zabity przez bandytę
(pochodzenie) z, od
viene da Roma przybywa z Rzymu
(osobę, do której się idzie/u której się jest) u, do
sono da Maria jestem u Marii
(trwanie) od
da quanto tempo? od jak dawna?
da due mesi od dwóch miesięcy
(cechę) o
una ragazza dai capelli biondi dziewczyna o jasnych włosach
(sposób) jak
comportarsi da uomo zachowywać się jak mężczyzna
(cel) do, na
qualcosa da mangiare coś do jedzenia
(przeznaczenie)
scarpe da donna buty damskie
tazzina da caffè filiżanka do kawy
già [‘ʤa ]
]
1. adv już
già da bambino... już od dziecka...
è già tardi jest już późno
2. adj były
il già ministro były minister
3. int (dla potwierdzenia)già! no tak!
già, è così faktycznie, tak jest
giusto [‘ʤusto ]
]
1. adj
sprawiedliwy (wyrok)
non è giusto! to niesprawiedliwe!
słuszny (o uwadze)
właściwy, odpowiedni
prawidłowy (wynik)
2. adv
akurat, właśnie
è arrivato giusto adesso właśnie przyszedł
dobrze, prawidłowo (odpowiedzieć)
giusto! słusznie!
3. m sprawiedliwy, uczciwy (o człowieku)
però conj lecz, ale
conj lecz, ale
è bello, però è caro jest ładny, ale drogi
però! (wyraża zdziwienie) coś takiego!
quello
1. adj dem (odmienia się jak rodzajnik określony) tamten
quel libro tamta książka
in quei tempi w tamtych czasach
2. pron dem tamten, tamto
quello è Mario tamten to Mario
questo e quello to i tamto
