Tempo
Słownik włosko-polski PWN
tempo 
m
m czas
da molto tempo od dawna
da poco tempo od niedawna
da quanto tempo? od jak dawna?, od kiedy?
nello stesso tempo równocześnie
tempo fa dawno temu
fare in tempo zdążyć
okres, epoka
ai miei tempi za moich czasów
(w wyrażeniach)
a tempo perso w wolnych chwilach
a tempo pieno w pełnym wymiarze godzin (pracować)
primo/secondo tempo pierwsza/druga połowa (meczu, filmu)
pogoda
che tempo fa? jaka jest pogoda?
previsioni del tempo prognoza pogody
fa bel/brutto tempo est ładnie/brzydko
gram czas
muz rytm
battere il tempo wybijać rytm
allungare
1. vt
wydłużyć (ubranie)
allungare le mani kraść
allungare il passo przyspieszyć kroku
wyciągnąć (nogi)
podać (książkę)
przedłużyć (zebranie)
allungare i tempi opóźnić
rozcieńczyć (wino)
2. allungarsi vr
rozciągnąć się (o gumce)
wyciągnąć się (na kanapie)
alquanto
1. adv sporo, dosyć dużo
aspettare alquanto czekać dłuższą chwilę
alquanto meglio o wiele lepiej
2. pron indef parę, kilka
alquanti sono simpatici niektórzy (z nich) są mili
3. adj indef sporo, dużo
dopo alquanto tempo po dłuższej chwili
bello
1. adj
ładny, piękny
belle lettere literatura piękna
bel tempo ładna pogoda
spory, porządny
una bella fetta spory kawałek
(dla podkreślenia)un bel niente nic a nic
2. m
piękno
piękna pogoda
ukochany, narzeczony
condizione [kondit’tsjone ] f
] f warunek
a condizione che... pod warunkiem, że...
stan
essere in condizione di fare qc być w stanie coś zrobić
sytuacja
condizioni del tempo warunki pogodowe
sport forma
da praep wprowadza:
praep wprowadza: (sprawcę, narzędzie) przez
è stato ucciso dal bandita został zabity przez bandytę
(pochodzenie) z, od
viene da Roma przybywa z Rzymu
(osobę, do której się idzie/u której się jest) u, do
sono da Maria jestem u Marii
(trwanie) od
da quanto tempo? od jak dawna?
da due mesi od dwóch miesięcy
(cechę) o
una ragazza dai capelli biondi dziewczyna o jasnych włosach
(sposób) jak
comportarsi da uomo zachowywać się jak mężczyzna
(cel) do, na
qualcosa da mangiare coś do jedzenia
(przeznaczenie)
scarpe da donna buty damskie
tazzina da caffè filiżanka do kawy
fare
1. vt
zrobić
ho da fare jestem zajęty
być
fare il medico być lekarzem
(w wyrażeniach)
fare colazione jeść śniadanie
fare festa świętować
fare finta udawać
fare fortuna zbić majątek
fare il bagno kąpać się
fare il letto pościelić łóżko
fare la spesa robić zakupy
fare male boleć
fare paura przestraszyć
fare presto pośpieszyć się
fare rumore hałasować
fare silenzio milczeć
fare tardi spóźnić się
fare un affare ubić interes
(o pogodzie)
fa bel/brutto tempo jest ładnie/brzydko
fa caldo/freddo jest ciepło/zimno
2. farsi vi stać się
farsi grande urosnąć
il art def (rodzaj męski, liczba pojedyncza; wyraża określoność; zwykle nie tłumaczy się)
art def (rodzaj męski, liczba pojedyncza; wyraża określoność; zwykle nie tłumaczy się)
il cane pies
il presidente prezydent
il tempo czas
innanzi [in’nantsi ]
]
1. praep przed (qc – czymś)
innanzi agli occhi przed oczami
innanzi tempo przed czasem, wcześniej
2. adv do przodu
farsi innanzi wysunąć się do przodu
lavorare
1. vi pracować
lavorare a tempo pieno/part time pracować w pełnym/niepełnym wymiarze godzin
lavorare sodo ciężko pracować
2. vt obrabiać (metal, drewno)
lavorare la pasta wyrabiać ciasto
libero adj
adj wolny
tempo libero czas wolny
mercato libero wolny rynek
libero professionista wolny zawód
ingresso libero wstęp wolny
niepodległy
passato
1. adj przeszły, miniony
sono tempi passati to dawne dzieje
2. m
przeszłość
gram czas przeszły
kulin przecier
più
1. adv (w porównaniach)
bardziej
più grande di me większy ode mnie
il più caro di tutti najdroższy ze wszystkich
più presto prędzej
più... più... im bardziej..., tym bardziej...
więcej
più denaro/tempo więcej pieniędzy/czasu
(z przeczeniem) już nie, więcej nie
mai più nigdy więcej
ponad
più di un mese ponad miesiąc
parę, kilka
più giorni parę dni
più volte kilkakrotnie
mat plus
due più due dwa dodać dwa
più dieci gradi plus dziesięć stopni Celsjusza
(w wyrażeniach)
in più, di più dodatkowo
più o meno około
2. m
il più większa część
i più większość
per lo più zazwyczaj
tutt’al più najwyżej
primo
1. adj num
pierwszy
prima qualità pierwszorzędna jakość
a prima vista na pierwszy rzut oka
in un primo tempo początkowo
nel primo pomeriggio wczesnym popołudniem
primo... secondo po pierwsze..., po drugie
główny
gram in prima persona w pierwszej osobie
2. m
il primo pierwsze danie
pierwszego (o dacie)
minuta
quanto1
1. adj
(w pytaniach) ile
quante persone? ile osób?
quanto tempo dura? ile czasu to trwa?
(w wykrzyknikach) ile, co za
quanta pazienza! ile cierpliwości!
2. pron
(w pytaniach) ile
quanto pago? ile płacę?
quanto costa? ile to kosztuje?
(w zdaniach względnych) to co
faccio quanto posso robię, co mogę
